Waterbuffels gaan natuur ontwikkelen in de Diemerscheg

12.02.2021

In de Diemerscheg start dit voorjaar een pilot met begrazing door waterbuffels in het deel Waterlandtak-West nabij Muiden. De provincie Noord-Holland en Staatsbosbeheer ondertekenden 10 februari 2021 de samenwerking van 5 jaar. Onderzocht wordt of met natuurlijke begrazing de natuurdoelen kunnen worden behaald: het verbeteren van de natuurverbinding en het vergroten van de biodiversiteit. FREE Nature gaat de circa 8 dieren beheren.

Leefgebied vergroten

De Waterlandtak-West is een voormalige snelweg, heringericht tot natuur. Het natte moerasgebied vormt de schakel tussen het Naardermeer en Waterland ten noorden van Amsterdam. De provincie Noord-Holland wil met deze nieuwe natuurverbinding het leefgebied van dieren vergroten. Het is de verwachting dat met name de otter en ringslang kunnen gaan profiteren van deze verbinding door het water.

Waterverbindingen Diemerscheg © Provincie Nood Holland
Door verschillende natuurgebieden te verbinden wordt het Nederlandse Natuur Netwerk steeds sterker. © Provincie Noord-Holland

Waterbuffel als sleutelsoort

Waterbuffels leven van nature in en om waterrijke gebieden. De dieren kunnen goed zwemmen en met hun grote hoeven kunnen zij makkelijk door modder en plassen lopen. In de drassige gebieden verplaatsen zij zich tussen eilandjes en maken zo onderweg nieuwe paden en poeltjes. Daarmee houden ze de natte verbindingszone open voor andere dieren. Naast gras eten ze graag ruige vegetatie, zoals jonge wilgen, riet en ruigte. Daardoor ontstaat een gevarieerd landschap. En dat is ideaal voor verschillende soorten insecten en vogels. Zo maakt het eet- en leefgedrag de waterbuffel tot een sleutelsoort die het gebied onderhoudt en aantrekkelijk maakt voor andere soorten planten en dieren.

Natuurlijke kudde

FREE Nature werkt met natuurlijke kuddes. Dat houdt in dat de dieren in familiegroepen leven en dat ze al hun natuurlijke gedragingen kunnen uiten. Zo genieten zij van de veiligheid en gezelschap van elkaar. De kalveren groeien op bij hun ouders en groeien op tot evenwichtige dieren. De dieren zullen het gebied goed leren kennen en weten al snel waar wat te halen valt. In de Diemerscheg wordt een kleine kudde gebracht bestaande uit een aantal volwassen koeien met hun nakomelingen en een onverwante stier.

Waterbuffels zwemmend in de Noordwaard
In de Noordwaard dragen waterbuffels bij aan waterveiligheid door te voorkomen dat het gebied dichtgroeit met bijvoorbeeld riet en wilgen. De waterdoorvoer wordt zo in tact gehouden.

Meer biodiversiteit

Hoewel het er in Waterlandtak-West al groen uitziet, is de natuurwaarde nog niet erg hoog. Er is weinig variatie, omdat snelle groeiers (zoals wilgen) woekeren en dus de bijzondere planten geen kans krijgen. Waterbuffels voorkomen dat het gebied dichtgroeit en eentonig wordt. Zo creëren zij ruimte voor soorten die ruimte en licht nodig hebben. Een diversiteit aan planten kan gaan groeien en trekt vervolgens een diversiteit aan insecten aan, die weer van belang zijn als voedsel voor vogels en kleine zoogdieren. Daarmee ontstaat een hele cirkel aan nieuw leven.

Natuurontwikkeling Diemerscheg

Waterlandtak-West is onderdeel van het project Natuurontwikkeling Diemerscheg. De Diemerscheg is een groene verbindingszone ten oosten van Amsterdam, verspreid over Diemen, Weesp en Muiden. Op vier locaties worden natuurverbindingen versterkt of komt er nieuwe natuur. Hiermee vergroot het leefgebied van zeldzame planten, kleine (water)zoogdieren en water- en moerasvogels. Het project draagt bij aan de voltooiing van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Een deel van de nieuwe natuur is compensatie voor de verbreding van de rijkswegen A1/A6 (Schiphol, Amsterdam en Almere). De provincie richt de gronden dusdanig in dat beheerders Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer de gewenste natuurdoelen kunnen realiseren.

Dit voorjaar zullen de circa 8 waterbuffels te zien zijn in het gebied. Wanneer de Corona-maatregelen het toelaten kunnen langs het natuurgebied excursies worden georganiseerd. Waterlandtak-West zelf is niet toegankelijk voor publiek.