Rivierpark Maasvallei
De natuurgebieden langs de Grensmaas zijn onderdeel van Rivierpark Maasvallei, een grensoverschrijdend landschapspark tussen Maastricht en Thorn. Grindwinning en rivierverruiming (hoogwaterveiligheid) staan hier aan de basis van grootschalige natuurontwikkeling.
Het grootste deel van de natuur langs de Grensmaas is jong. Van 2008 tot 2024 graaft het Consortium Grensmaas in het kader van het Grensmaasproject grote delen van de Maasoever af en wint het onderliggende grind. De voorheen steile oevers maken daardoor plaats voor uitgestrekte, lage weerden die de rivier de ruimte geven en waar de natuur haar gang mag gaan.
Er ontstaan prachtige, bloemrijke natuurgebieden met her en der natte laagtes, poelen, nevengeulen en grote grindvlaktes die door de Maas keer op keer van vorm veranderen. Een mooi gezicht.
Anno 2017 heeft de grindwinning aan de Nederlandse kant van de Maas al drie natuurgebieden opgeleverd: Borgharen, Itteren en Geulle aan de Maas. FREE Nature beheert de kuddes in deze gebieden (ca. 400 ha) in opdracht van Staatsbosbeheer. ARK Natuurontwikkeling geeft hier regelmatig excursies.
Langs de Grensmaas laat FREE Nature galloways en koniks grazen. Vooral de konik hengsten hebben al bewezen goed binnen het grensoverschrijdende project van de Maasvallei te passen. Regelmatig trotseren ze het Maaswater om op bezoek te gaan bij de overburen. Daarbij zigzaggen over een rivierlengte van wel 10km tussen de oostoever (Nederland) naar de westoever (Vlaanderen).
De Grensmaasgebieden ontwikkelen zich tot dynamische gebieden met een grote biodiversiteit. Vooral Geulle aan de Maas is in de zomer één groot kleurenpallet aan bloemen dat zich uitstrekt over een aantal kilometer. Het gevarieerde rivierlandschap, dat dankzij de dynamiek van de Maas en de grote grazers ontstaat, blijkt onder andere voor veel vogelsoorten erg aantrekkelijk. Zo kun je tijdens een voorjaarswandeling bij Borgharen niet om het uitbundige gezang van de vele veldleeuweriken heen en vliegen de putters je in het najaar om de oren. Daarnaast is er jaarrond een groot scala aan water- en oevervogels te vinden.
In Itteren drukt naast de grote grazers een andere herbivoor duidelijk zijn stempel op het gebied: de bever. De Geul en de Kanjelbeek die door het gebied stromen, vormen een perfecte thuisbasis voor de beverfamilies in het gebied. Het barst er van de beversporen. Zo vind je in de Kanjelbeek een beverdam van zeker 1,5 meter hoog, die het kleine stroompje ter plekke verandert in een heus bevermeertje. En vlak voor de Geulmonding vind je bijna geen boom meer zonder knaagsporen.
De mooiste vergezichten bieden het Eiland Dael in Borgharen, de grote grindtong bij Itteren en de langgerekte Maasoever bij Geulle.
Adresgegevens:
Borgharen: Hoofdingang tegenover Middenstraat 18, 6223BH Maastricht
Itteren: Hoofdingang aan de Holdreef, 6223 Maastricht
Geulle aan de Maas: Hoofdingang tegenover Kuiperstraat 14, 6243NH Geulle
