Nieuw wisentgebied in Nederland
Dit voorjaar komen er wisenten op de Slikken van de Heen, een natuurgebied van Het Zeeuwse Landschap gelegen op het eiland St. Philipsland. Daarmee is dit het vierde natuurgebied in Nederland waar wisenten vrij rondlopen. Eerder kwamen er wisenten naar het Kraansvlak in de duinen tussen Zandvoort en Haarlem, op de Maashorst en op de Veluwe. Ook leeft er een kudde wisenten in Natuurpark Lelystad onder min of meer natuurlijke omstandigheden.
De wisent is een zeldzame Europese soort, die na de eerste wereldoorlog bijna was uitgestorven. Nadat soort in het wild was uitgestorven zijn de eigenaren van de laatste 49 wisenten in gevangenschap gaan samenwerken om de soort te behouden. In 1954 konden de eerste wisenten weer in de natuur worden vrijgelaten. Inmiddels leven er weer 7500 wisenten, maar daarmee is de soort nog steeds zeldzamer dan neushoorns in Afrika of tijgers in Azië. Vandaar dat natuurorganisaties in heel Europa zich inspannen om de soort te behouden en om nieuw leefgebied voor kuddes wisenten te vinden.
Natuurpark Lelystad gaat de eerste wisent koeien leveren, aangevuld met een volwassen stier uit het Kraansvlak. Nadat de vangkraal in de Maashorst gereed is, verhuizen er van daaruit nog een aantal dieren richting de Slikken van de Heen.
De soort hoort niet alleen tot de oorspronkelijke inheemse fauna, hij heeft ook net als andere grote grazers een belangrijk effect op het landschap. Grote grazers als de wisent helpen verbossing tegen te gaan en vreten veel grassen. Daarmee maken ze ruimte voor bloemen, die weer nectar leveren voor insecten en zaden voor vogels. Wisenten helpen mee om deze zaden te verspreiden. Ze hangen in hun vacht, of worden onverteerd uitgepoept en kunnen dan met wat extra mest kiemen en opgroeien. Ook nemen wisenten veel zandbaden om hun vacht te verzorgen. De kale plekken die zo ontstaan zijn van belang voor pionierplanten en warmteminnende insecten.
De Slikken van de Heen zijn een voormalig getijdenlandschap dat nu verzoet is. De bodem is veel voedselrijker dan in de Maashorst, Veluwe of het Kraansvlak. Het is dan ook extra interessant om te zien welke voorkeuren de wisenten op de Slikken gaan ontwikkelen en wat precies hun effect op het landschap zal zijn. Dit voorjaar gaan we het zien. Het Zeeuwse Landschap verwacht dat de wisenten hier samen met de konikpaarden en recent gearriveerde Rode Geuzen (runderen) het landschap half open kunnen houden. De laatste tien jaar is het gebied namelijk nogal met duinriet en adelaarsvaren verruigd waardoor soortenrijke graslandvegetaties onder druk staan. Ook exoten als de reuzenberenklauw, dijkviltbraam en late guldenroede nemen momenteel rap toe. Met de drie soorten grazers die hier jaarrond komen te grazen komt daar naar verwachting verandering in. We gaan de ontwikkelingen in ieder geval volgen.
De wisenten komen in eerste instantie in een wengebied in een deel van de Slikken van de Heen. Na verloop van tijd zal deze tijdelijke afscheiding verwijderd worden en kunnen de dieren het hele gebied gaan gebruiken. Wanneer de wisenten precies komen is nog niet duidelijk en hangt ook af van de gebieden waar de dieren vandaan komen. Daar moeten immers wisenten eerst gevangen worden voordat ze kunnen worden verhuisd.
