Veelgestelde vragen over hoogwater
Deze FAQ is nog in aanbouw. Heeft u een vraag over hoogwater die u hier niet terugvindt? Neem dan contact op met info@freenature.nl.
Hoe vaak komen hoogwatergolven voor in de uiterwaarden?
De Rijn heeft een stroomgebied van 185.000 vierkante kilometer en voert water af vanuit Duitsland en Zwitserland, maar ook vanuit Frankrijk, België, Luxemburg, Frankrijk, Liechtenstein, Oostenrijk en Italië. De Maas heeft een stroomgebied van 36.000 vierkante kilometer, dat zich uitstrekt over België, Frankrijk, Duitsland en Luxemburg.
Hoogwatergolven langs de Rijn beginnen vaak in Duitsland of Zwitserland: gemiddeld genomen doet dit hoogwater er vijf á zes dagen over om Nederland te bereiken. De hoeveelheid water die er onderweg vanuit zijrivieren bij komt, bepaalt hoe hoog het water in de Nederlandse uiterwaarden wordt.
De situatie in de Maas is anders. Regen in de Ardennen is vaak al binnen één dag in Nederland: een hoogwatergolf langs de Maas is daarom minder goed te voorspellen dan langs de Rijn. Hoogwatervoorspellingen langs de Maas worden gebaseerd op neerslag en zijn daarom vaak minder betrouwbaar. Zeker in regenachtige perioden kan (door de snelheid waarmee het water ons land bereikt) een hoogwatergolf langs de Maas als een verrassing komen.
Verhoogde waterstanden komen meermaals per jaar voor. Van extreem hoog water (zoals in de zomer van 2021 en de winter van 1995) is doorgaans eens in de 10 jaar sprake.
Waarom lopen er grote grazers in de uiterwaarden?
Door steeds grotere weerextremen komen hoge waterafstanden in de toekomst, naar verwachting, steeds vaker voor. Om de doorstroming en de beoogde veiligheid te kunnen garanderen, is het voor opdrachtgevers als Rijkswaterstaat belangrijk dat de begroeiing in de uiterwaarden kort is. Echter is het ook belangrijk om de bestaande natuurwaarden van deze gebieden in acht te nemen. Grote grazers zorgen hiervoor!
Met natuurlijke begrazing kan een goede samenhang tussen deze natuur- en veiligheidsdoelen worden gerealiseerd.
De grote grazers zijn eraan gewend dat de uiterwaarden ieder jaar overstromen. Ze kennen de weg in hun leefgebied en trekken naar de hoger gelegen, droge delen. Het zijn slimme, robuuste dieren die dankzij hun dikke wintervacht en vetlaag guur weer prima kunnen doorstaan. Door het water lopen of een stukje zwemmen is voor de grazers geen probleem. Als het nodig is, helpen kuddebeheerders een handje door de dieren naar een veilige plek te begeleiden.
Wat is een hoogwatervluchtplaats?
De afgelopen jaren heeft er veel ontwikkeling plaatsgevonden in onze uiterwaarden. De rivier heeft meer ruimte gekregen door de aanleg van een bredere stroomgeul en het verlagen van de uiterwaarden. Al bij de inrichting van deze gebieden is rekening gehouden met de aanleg van hoogwatervluchtplaatsen. In de meeste gebieden is er ook bij hoge waterstand nog voldoende ruimte voor de grazers. In andere gebieden is minder plek: daar is evacuatie van de dieren eerder nodig.
Een hoogwatervluchtplaats is een hoger gelegen gedeelte binnen het gebruikelijke leefgebied van de dieren. Wanneer nodig, worden de dieren op deze hoogwatervluchtplaats extra bijgevoerd met hooi.
Wat kan ik als bezoeker doen bij hoog water?
Omwonenden en recreanten zijn doorgaans erg betrokken bij het welzijn van de grote grazers. Dat waarderen wij zeer. De dieren worden tijdens een periode van hoogwater extra vaak gecontroleerd door onze medewerkers. Maakt u zich toch zorgen over de dieren? Neem dan contact op met de kuddebeheerder. Bij calamiteiten kunt u ons bereiken op ons noodnummer (+31 (0)6 29 01 57 31). Hierop zijn we 24/7 te bereiken. Het nummer vindt u ook op onze website en staat eveneens op de bordjes bij de ingang van het terrein.
Houdt er bij hoogwater rekening mee dat het leefgebied van de grote grazers én andere wilde dieren tijdelijk kleiner is. Komt u de dieren tegen? Blijf dan op afstand en gun de dieren hun rust en ruimte, die ze op dit moment hard nodig hebben.