Zo help jij als badgast onze grote grazers de tropische hitte doorstaan
Bij warm weer zoeken bezoekers van de natuurgebieden die door FREE Nature worden begraasd, graag de verkoeling op. Maar dat doen de grazers natuurlijk ook! Hoe zorg je ervoor dat je als (bad)gast veilig kunt genieten van het water? En hoe kun jij onze dieren helpen om het warme weer goed te doorstaan? Met hulp van onze beheerder Wouter, geeft FREE Nature antwoord.
Zijn deze tropische temperaturen niet veel te warm voor de grote grazers?
De grote grazers van FREE Nature blinken uit in zelfredzaamheid. Ze zijn dan ook goed in staat om te gaan met allerlei weerssituaties: van storm en sneeuw, tot vorst en hitte. Wel is het zo dat de ene soort beter tegen de warmte kan dan de andere.
De Schotse Hooglander en de Galloway hebben doorgaans de meeste moeite met de hitte. Deze rassen zijn afkomstig uit Schotland, waar de zomers doorgaans een stuk milder zijn. Daarom zie je vooral deze rassen veel in het open water staan en blijven ze het merendeel van de dag in de schaduw. Met hun dunne zomervacht zijn de Rode Geuzen een stuk beter aangepast aan het warme weer, al zoeken ook zij graag de verkoeling op in het water en de schaduw.
Heckrunderen en koniks zie je zelfs met hoge temperaturen nog in het open veld staan. Heckrunderen stammen af van Hongaarse stepperunderen en ook de konik is een echt steppedier. Zij draaien hun hoef niet om voor de hitte. Alhoewel: ook deze soorten zie je graag langs het water. Niet alleen voor wat waterpret, maar ook omdat het windje boven het water zorgt voor minder vliegen en stekende insecten.
FREE Nature heeft zorgplicht over haar dieren. Zeker met de warmte houden de beheerders en onze vrijwilligers de dieren extra goed in de gaten. Gelukkig weten de dieren zich vrijwel altijd prima te redden.
Beheerder Wouter: “De dieren passen hun gedrag namelijk aan aan het weer. Ze zoeken niet alleen het water en de schaduw op, maar passen ook hun activiteit aan. Grazen doen ze vooral aan het begin en aan het einde van de dag. De rest van de tijd liggen ze te rusten (en herkauwen) uit de zon.”
“Vaste bezoekers van onze natuurgebieden weten vaak precies waar de grazers het vaakst te vinden zijn: het zijn echte gewoontedieren. In Tiel liggen de Schotse Hooglanders bijvoorbeeld graag in de schaduw van de meidoorns. Vanaf daar lopen ze makkelijk het water in.”
Wil je de grote grazers helpen om de warmte te doorstaan? Probeer dan hun aanwezigheid in de schaduw en het water zo goed mogelijk te respecteren.
Wat moet ik doen als een grazer bij mij het water in gaat?
Vaak gaan de dieren op vaste plekken het water in en uit. Zij leven in het gebied: ook wanneer het niet warm is, maakt bezoek aan het water onderdeel uit van hun dagelijkse routine.
Wouter: “Als recreant ben je te gast in de leefomgeving van de grazers. Daarom is het, net als op het droge, ook rond het water belangrijk om voldoende afstand te houden. Een afstand van minimaal 25 meter is veilig voor zowel grazers als publiek. Zeker wanneer er jonge kalfjes of veulens zijn en in de voorplantingstijd, is het belangrijk om de dieren voldoende ruimte te geven.”
Net als mensen, kunnen de grazers zich speels gedragen in en om het water. Paarden rollen na het badderen graag in het mulle zand: dit maskeert de zweetgeur en houdt zo vliegen weg. Op gepaste afstand is dat een prachtig schouwspel om te zien. Wil je zelf ook graag het water in? Kies dan liever een ander plekje uit.
De grote grazers van FREE Nature vind je vooral in de uiterwaarden van de grote rivieren. Zwemmen is daar meestal niet toegestaan, door de gevaarlijke stroming en sterke zuiging van voorbijgaande schepen. Gelukkig zijn er nog genoeg andere plekken waar zwemmen wél mag. Je kunt een handig overzicht vinden op www.zwemwater.nl, een gezamenlijke website van Rijkswaterstaat, waterschappen en de provincies.
Mag ik BBQ’en of picknicken langs de waterkant?
Het kan per gemeente verschillen of BBQ’en in de natuur is toegestaan. Op sommige plekken is het verboden, op andere plekken mag het onder bepaalde voorwaarden. Kijk sowieso altijd goed uit met open vuur, zeker tijdens de zomerse droogte.
Wouter: “Picknicken of een broodje eten mag natuurlijk altijd, maar laat het leefgebied van de grazers netjes achter. Zorg ervoor dat je jouw afval opruimt en neem het mee naar huis om weg te gooien.”
Mag mijn hond vrij in het water spelen?
“In alle gebieden geldt de regel dat honden aangelijnd moeten blijven. In sommige gebieden zijn honden zelfs helemaal niet toegestaan. Check dus altijd even voordat je een gebied bezoekt of je hond mee mag”, zegt Wouter.
Hoe leuk het ook is om met je hond vrij in het water te spelen: je kunt dat beter doen op een plek waar geen grazers aanwezig zijn.
Grote grazers zien honden als hun natuurlijke vijand. Niet zo vreemd, want honden stammen van de wolf af. De grazers houden het gevaar liever op afstand en nemen een imponerende houding aan, om de hond af te schrikken en hem duidelijk te maken dat zijn bezoek niet gewenst is.
FREE Nature selecteert bewust dieren met een vriendelijke aard en een hoge tolerantie. Toch kan je met je hond beter het zekere voor het onzekere nemen en voldoende afstand houden. Daarmee geef je het signaal af aan de grazers dat jouw hond geen kwaad in de zin heeft.
Wat moet ik doen als de grazers naar m’n strandlaken toe komen?
Hoewel de grazers het liefste hun eigen gang gaan binnen hun eigen sociale kudde, zijn ze heel soms toch nieuwsgierig. Jonge dieren willen wel eens een kijkje nemen als ze iets zien wat ze niet herkennen, zoals een strandlaken of tas.
Wouter: “Merk je dat de dieren je toch benaderen, zoek dan een andere plek om te zitten, op ruimere afstand tot de grazers. Er zijn gelukkig mooie plekjes genoeg!”
Waarom is er geen raster om de grazers van het strandje af te houden?
“In sommige natuurgebieden (zoals de Stadswaard in Nijmegen) zijn stukken van het strand uitgerasterd. Voor gebieden met veel recreatie, is dat vaak een ideale oplossing. Badgasten kunnen zonder zorgen aan het water liggen en grazers hebben hun eigen strandjes om gebruik van te maken”, aldus Wouter.
De keuze voor het al dan niet uitrasteren van stukken van het natuurgebied is doorgaans aan de terreineigenaar en hangt samen met de mate van recreatief gebruik en de beheerdoelen in een gebied.